IMBUHAN DALAM BAHASA SUNDA
A.
Awalan (prefiks)
1.
Prefiks Ba-
-
Membentuk dan
menunjukan verba dan nomina
Ba- + balik (verba) = babalik
Ba- + bantu (nomina) = babantu
-
Menunjukan
adjektiva
Ba- + bari (adjektiva) = babari
2.
Prefiks Barang-
Barang- + dahar (verba) = barang dahar
3.
Prefiks Di-
Di- + rok
(nomina) = dirok
Di- + ruksak
(verba) = diruksak
Di- + tilu
(numeralia) = ditilu
4.
Prefiks Ka-
Ka- + tincak
(verba) = katincak
Ka- + nyaah
(adjektiva) = kanyaah
Ka- + opat
(numeralia) = kaopat
5.
Prefiks Mang-
Mang- + rupa (nomina) = mangrupa
6.
Prefiks Mi-
Mi- + bapa
(nomina) =mibapa
Mi- + gawé
(verba) = migawé
Mi- + kanyaah
(adjektiva)= mikanyaah
Mi- + tilu
(numeralia) = mitilu
7.
Prefiks Nga-
Nga- + hiji
(numeralia) = ngahiji
Nga- + leueut
(verba) =ngaleueut
Nga- + dua
(numeralia) = ngadua
Nga- + daweung = ngadaweung
8.
Prefiks Nyang
Nyang- + kolong (nomina) = nyangkolong
Nyang- + hareup (adjektiva) = nyanghareup
9.
Prefiks Pa-
Pa- + tali
(nomina) = patali
Pa- + jeuleu
(verba) = pajeuleu
Pa- + deukeut
(adjektiva)= padeukeut
10.
Prefiks Pada-
Pada- + awéwé
(nomina) = pada awéwé
Pada- + mulih
(verba) = pada mulih
Pada- + resep
(adjektiva) = pada resep
11.
Prefiks Pang-
Pang- + déngé
(nomina) = pang déngé
Pang- + gebug
(verba) = pang gebug
12.
Prefiks Para-
Para- + gubernur
(nomina) = para gubernur
Para- + hadirin
(nomina) = para hadirin
13.
Prefiks Per-
Per- + tanda
(nomina) = pertanda
Per- + bawa
(verba) = perbawa
14.
Prefiks Pi-
Pi- + deudeuh
(adjektiva)= pideudeuh
Pi- + bapa
(nomina) = pibapa
Pi- + gawé
(verba) = pigawé
15.
Prefiks Pra-
Pra- + bupati
(nomina) = prabupati
16.
Prefiks Pri-
Pri- + bumi
(nomina) = pribumi
17.
Prefiks Sa-
Sa- + lembur
(nomina) = salembur
Sa- + kilo
(numeralia) = sakilo
18.
Prefiks Si-
Si- + siram
(nomina) = sisiram
Si- + duru
(verba) = siduru
19.
Prefiks Silih-
Silih- + asih
(verba) = silihasih
20.
Prefiks Ti-
Ti- + tajong
(verba) = titajong
21.
Prefiks Ting-
Ting- + gorowok = tinggorowok
22.
Prefiks A-
a-
+ sih = asih
23.
Prefiks Ma-
Ma- + gawé
(verba) = magawé
24.
Prefiks Pari-
Pari- + basa
(nomina) = paribasa
Pari- + boga
(verba) = pariboga
25.
Prefiks N-
(nasal) → n-, ng-, m-, dan ny-
N- + kintun = ngintun
N- + gégél = ngégél
N- + sapu = nyapu
B.
Sisipan (infiks)
1.
Infiks –al-
Lieur + -al- = lalieur
2.
Infiks –ar-
Bala + -ar- = barala
Balik + -ar- = baralik
3.
Infiks –um-
Caang + -um- = cumaang
4.
Infiks –in-
Ganjar + -in- =
ginanjar
Satria + -in- = sinatria
Tangtos + -in- = tinangtos
C.
Akhiran (sufiks)
1.
Sufiks –an
Timbang + -an = timbangan
Wani + -an = wanian
Dua + -an = duaan
Pilari + -an = pilarian
2.
Sufiks –ing
Bakat + -ing = bakating
Wireh + -ing = wirehing
3.
Sufiks –eun
Gigir + -eun = gigireun
Wani + -eun = wanieun
4.
Sufiks –keun
Gambar + -keun = gambarkeun
Kunaha + -keun = kumahakeun
5.
Sufiks –na
Opat puluh + -na =
opat puluhna
Pulpén + -na = pulpénna
Balik + -na = balikna
6.
Sufiks –ning
Kaya + -ning = kayaning
Asli + -ning = aslining
7.
Sufiks –a
Mugi + -a = mugia
8.
Sufiks –i
Bisa + -i = ngabisani
PREPOSISI DAN
KONJUNGSI
A.
Preposisi
1.
Di → di
tonggoh
2.
Ka → ka
Bogor
3.
Ti → ti gubernur
4.
Dina → dina
korsi
5.
Kana → kana
mobil
6.
Tina → tina
laut
7.
Dinu → dinu
gering
8.
Tinu → tinu
hajat
9.
Kanu → kanu
ganteng
10.
Ku → ku
sendok
11.
Si → si udin
12.
Ki → ki
haji
13. Kai → kai herman
B.
Konjungsi
1.
Jeung → jeung
bapa.
2.
Lamun → lamun
tunduh, saré !
3.
Sabab → pipina bareuh, sabab nyeri huntu.
4.
Sanajan → sanajan
hujan, acara teu dibatalkeun.
5.
Atawa → mandi
atawa henteu?
6.
Tapi → ganteng
tapi boloho.
KECAP PANGANTEB
1.
Mah → kuring mah lieur.
2.
Téa → si éta téa jawara.
3.
Téh → si udin téh kunaon?
4.
Teuing → kuru
teuimh awakna.
5.
Deui → hayang deui atuh?
6.
Pisan → mahal
pisan.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar